από τη Μαρίτα Παντέρη
Υπεύθυνη Τύπου στο WWF Ελλάς
Αυτό το καλοκαίρι μας προέκυψε «καυτό», κυριολεκτικά και μεταφορικά. Καυτό σε θερμοκρασίες, με τρεις μεγάλους καύσωνες να παίζουν με τις αντοχές μας, καυτό από πυρκαγιές, η τραγωδία των οποίων ξεπέρασε κάθε φαντασία, καυτό από προεκλογικές δηλώσεις, την υλοποίηση των οποίων περιμένουμε να δούμε, καυτό ακόμα και από τις πρωτοφανείς – ηλεκτρονικές και παραδοσιακές – κινητοποιήσεις των πολιτών για το περιβάλλον …
Τι είναι όμως εκείνο που θα μας μείνει τελικά από αυτό το καλοκαίρι; Τα προεκλογικά λόγια που έμειναν κενά περιεχομένου; Oι 66 νεκροί και οι εικόνες των καμένων χωριών και κατεστραμμένων περιουσιών που ξύπνησαν (στους μεγαλύτερους τουλάχιστον) μνήμες από εμπόλεμες καταστάσεις; Τα σχεδόν 2 εκατομμύρια στρέμματα καμμένης γης, εκ των οποίων πάνω από τα μισά ήταν δάση και δασικές εκτάσεις; Τα ηλεκτρονικά μηνύματα, οι διαμαρτυρίες στο Σύνταγμα ή η ψήφος διαμαρτυρίας που τελικά δε δόθηκε σε επαρκή βαθμό ώστε να περάσει το μήνυμα;
Όλα αυτά πρέπει να τα θυμόμαστε. Αλλά πάνω απ’ όλα ας θυμόμαστε τις τεράστιες απώλειες σε αυτό που λέγεται «φυσικός πλούτος» της χώρας μας, η καταστροφή του οποίου υπονομεύει το μέλλον μας, το δικό μας και των παιδιών μας.
Αναφέρομαι μόνο σε ορισμένα παραδείγματα από τις πιο πρόσφατες πυρκαγιές της Πελοποννήσου:
Το δάσος και η λίμνη Καϊάφα αποτελούσε ένα παράκτιο φυσικό στολίδι με μοναδική βιοποικιλότητα. Χαρακτηριστικά αυτής της βιοποικιλότητας ήταν τα τρία σπουδαία διαφορετικά οικοσυστήματα τα οποία συνέθεταν το τοπίο. Οι σπάνιες παράκτιες αμμοθίνες, το εξαιρετικής δομής, υγιέστατο πευκοδάσος αποτελούμενο από χαλέπιο πεύκη, κουκουναριές σε μίξη με άλλα αείφυλλα πλατύφυλλα, καθώς και η υδροχαρής βλάστηση της λίμνης. Σπουδαία ήταν και η πανίδα της περιοχής με πιο χαρακτηριστικά τα σπάνια είδη χελωνών της περιοχής (Γραμμωτή, Ονυχοχελώνα, Θαλάσσια Caretta caretta).
Η περιοχή γύρω από την Αρχαία Ολυμπία αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της μεσογειακής βλάστησης και έχει ενταχθεί στο ευρωπαϊκό δίκτυο Natura 2000 κυρίως λόγω του μωσαϊκού των δασικών και αγροδασικών της οικοσυστημάτων. Η πανίδα της περιοχής είναι ενδιαφέρουσα με καταγεγραμμένα αρκετά ερπετά ενδημικά ή όχι της Πελοποννήσου καθώς και το ενδημικό θηλαστικό των Βαλκανιών Microtus thomasi. Μεγάλο μέρος τόσο της χλωρίδας όσο και της πανίδας καταστράφηκε ολοσχερώς.
Το οροπέδιο της Φολόης φιλοξενεί εκτεταμένο δρυοδάσος (Quercus frainetto) που είναι ένα από τα λίγα αμιγώς σπερμοφυή δρυοδάση της Ευρώπης. Στις δυτικές και πιο εκτεθειμένες πλευρές παρατηρούνται αείφυλλα-πλατύφυλλα που στη συνέχεια αναμιγνύονται με πευκοδάσος. Από τις πυρκαγιές καταστράφηκαν εκτάσεις με αείφυλλα-πλατύφυλλα καθώς και πευκοδάση στις δυτικές και νοτιοδυτικές παρυφές, ενώ και το δρυοδάσος έχει πλέον πολύ περιορισμένη φυσική αναγέννηση.
Ο Ταΰγετος (2407 μ.) μαζί με την οροσειρά του Πάρνωνα (1935 μ.) είναι οι παλαιότερες περιοχές της Πελοποννήσου. με τα δασικά τους οικοσυστήματα να αποτελούνται κυρίως από την ενδημική, για την Ελλάδα, κεφαλληνιακή ελάτη και από συστάδες μαύρης πεύκης. Ο Ταΰγετος είναι ένας βοτανικός παράδεισος με περισσότερα από 160 ενδημικά είδη, εκ των οποίων 21 είναι τοπικά ενδημικά. Οι βιότοποι του Ταϋγέτου φιλοξενούν επίσης μια αρκετά πλούσια πανίδα με πιο σημαντικά είδη τα διάφορα αρπαχτικά καθώς και τα λιγοστά τσακάλια. Ο Πάρνωνας διαθέτει ένα σπανιότατο δασικό οικοσύστημα που αποτελείται από συστάδες με τη συριακή άρκευθο, η οποία δεν υπάρχει πουθενά αλλού στην Ευρώπη. Σημαντικές εκτάσεις του βουνού καλύπτονται επίσης από καστανιές σε άριστη οικολογική κατάσταση. Στον Πάρνωνα απαντώνται περίπου 100 ενδημικά φυτικά είδη εκ των οποίων τα 6 είναι τοπικά ενδημικά. Στον Ταΰγετο κάηκε το 16,3% της προστατευόμενης περιοχής, ενώ στον Πάρνωνα το 8%.
Νωρίτερα το καλοκαίρι, χάσαμε και άλλα δάση με τεράστια οικολογική σημασία. Η Πάρνηθα, τα δάση του Γράμμου, της Πρέσπας και του Πηλίου που κάηκαν, συμπληρώνουν τη μαύρη λίστα των οικολογικών απωλειών αυτού του καλοκαιριού. Μερικά από αυτά τα δάση πολύ δύσκολα θα αναγεννηθούν, αν δεν τα αφήσουμε στην ησυχία τους για μερικές δεκαετίες.... Όμως ακόμα και αν αναγεννηθούν, πολλοί από εμάς δε θα καταφέρουμε να τα ξαναδούμε έτσι όπως τα ξέραμε.
Ας προσέχουμε, για να έχουμε…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου